ولادت و زندگى مهدى موعود(عج)
ولادت و زندگى مهدى موعود(عج), از رخدادهاى مهم است و ریشه در باور دینى مسلمانان دارد. اعتقاد به تولد, حیات طولانى, ظهور و امامت آن حضرت, مسائله اى است اساسى كه نقش سرنوشت ساز و جهت بخشى را به زندگى و رفتاردین باوران, بویژه شیعیان داده است.احادیث فراوانى از پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) از طریق سنّى و شیعه رسیده كه بیانگر ویژگیهاى شخصى امام زمان(عج) است: از خاندان رسالت, از فرزندان فاطمه(ع), نهمین فرزند امام حسین(ع), دوازدهمین پیشواى شیعیان و...(1)
گزارشگران تاریخ نیز, چه آنان كه پیش از ولادت وى مى زیسته اند و چه آنان كه در زمان ولادت و پس از آن بوده اند, از این ولادت پر بركت خبر داده اند و برخى از آنان كه توفیق دیدار و مشاهده مهدى(عج) را داشته اند از شمایل و اوصاف آن امام سخن گفته اند.(2)
با وجود این شواهد و قراین, كه در درستى آنها تردیدى نیست, هنوز درباره زندگى و شخص آن حضرت, مسایل و مطالبى مطرح است كه بحث و بررسى بیشتر و دقیق ترى را مى طلبد.
در این نوشتار, بر آنیم كه ضمن اشاره گذرا به سیر طبیعى زندگى امام عصر(عج), از آغاز تولد تا عصر ظهور, به اندازه توان و مجال, به برخى از پرسشها پاسخ بدهیم.
------------ --------- --
(1) (كتاب الغیبة), شخ طوسى تحقیق شیخ عباد اللّه تهرانى و شیخ على احمد ناصح,136 ـ 141, مؤسسه معارف اسلامیه. (كتاب الغیبة), محمد بن ابراهیم نعمانى تحقیق على اكبر غفارى/ 116 ـ 126, مكتبه صدوق. (كنز العمال فى سنن الائقوال والائفعال) علاء الدین هندى, ج261/14 تا 276. مؤسسه الرسالة; (كمال الدین وتمام النعمة), شیخ صدوق, با تصحیح و تعلیق على اكبر غفارى, ج1 و 256/2 ـ 286. انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین, قم.
(2)2 .(اثبات الوصیة), مسعودى 276/, دارالائضواء, بیروت. (مروج الذهب ومعادن الجوهر) مسعودى, ج199/4, دارالمعرفة, بیروت. (كمال الدین) شیخ صدوق434/.
------------ --------- --
ولادت و زندگى مهدى موعود(عج), از رخدادهاى مهم است و ریشه در باور دینى مسلمانان دارد. اعتقاد به تولد, حیات طولانى, ظهور و امامت آن حضرت, مسائله اى است اساسى كه نقش سرنوشت ساز و جهت بخشى را به زندگى و رفتاردین باوران, بویژه شیعیان داده است.احادیث فراوانى از پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) از طریق سنّى و شیعه رسیده كه بیانگر ویژگیهاى شخصى امام زمان(عج) است: از خاندان رسالت, از فرزندان فاطمه(ع), نهمین فرزند امام حسین(ع), دوازدهمین پیشواى شیعیان و...(1)
گزارشگران تاریخ نیز, چه آنان كه پیش از ولادت وى مى زیسته اند و چه آنان كه در زمان ولادت و پس از آن بوده اند, از این ولادت پر بركت خبر داده اند و برخى از آنان كه توفیق دیدار و مشاهده مهدى(عج) را داشته اند از شمایل و اوصاف آن امام سخن گفته اند.(2)
با وجود این شواهد و قراین, كه در درستى آنها تردیدى نیست, هنوز درباره زندگى و شخص آن حضرت, مسایل و مطالبى مطرح است كه بحث و بررسى بیشتر و دقیق ترى را مى طلبد.
در این نوشتار, بر آنیم كه ضمن اشاره گذرا به سیر طبیعى زندگى امام عصر(عج), از آغاز تولد تا عصر ظهور, به اندازه توان و مجال, به برخى از پرسشها پاسخ بدهیم.
------------ --------- -
حضرت مهدى(عج), ولادت استثنایى داشته و این,براى بسیارى سؤال انگیز بوده و هست. از این روى ,ترسیم و تصویر و شرح مقدمات ولادت و برخورد مخالفان و دشمنان اهل بیت(ع), در برابر این پدیده, ضرور مى نماد.جریان امامت پیشوایان معصوم(ع), پس از رسول خدا(ص) فراز و فرودهاى گوناگونى پیدا كرد. امامان(ع), با حفظ استراتژى كلى و خطوط اساسى امامت, در رابطه با حفظ مكتب و ارزشهاى آن, تاكتیكها و روشهاى گونه گونى را در برابر ستم پیشگان, در پیش گرفتند.
این فراز و نشیبها, تا زمان امامت على بن موسى الرضا(ع), استمرار داشت و امامان اهل بیت, هر یك به تناسب زمان و مكان و ارزیابى شرایط و اوضاع سیاسى و اجتماعى, موضعى خاص انتخاب مى كردند.
پس از امام رضا(ع), جریان امامت شكل دیگرى یافت.
امام جواد, و امام هادى و امام حسن عسگرى(ع), در برابر دستگاه حاكم و خلفاى عباسى موضعى یگانه برگزیدند.
از آن جا كه این بزرگواران, زیر نظر مستقیم و مراقبت شدید خلیفه وقت, در حصر و حبس به سر مى بردند, حركتها, هدایتها و رهبریهاى آنان محدود شد وفرصت هرگونه حركت سیاسى, از آنان سلب گردید.
این محاصره و سخت گیرى, نسبت به امامان سه گانه, از تزویج دختر خلیفه به امام جواد(ع) آغاز شد(1) و با فراخوانى امام هادى(ع) و فرزندش امام حسن(ع) به مركز خلافت (سامراء) و سكونت دادن آنان در محله (عسكر) ادامه یافت.(2)
گزارشهاى جاسوسان خلیفه از مدینه به وى رسید كه امام هادى(ع) محور و ملجائ شیعیان و دوستداران اهل بیت گردیده است. اگر این مرز وبوم را مى خواهى اقدام كن.
متوكل عباسى, پیامى به والى مدینه نوشت وافرادى را براى آوردن امام, به سامراء گسیل داشت.
به این اقدام هم بسنده نكرد, پس از اقامت امام در سامرا, گاه و بى گاه ماموران خود را به خانه امام مى فرستاد. بارها و بارها آن حضرت را به پیش خلیفه بردند, و مورد آزار و اذیت قرار دادند. (3)
روز به روز,حلقه محاصره تنگ تر مى شد. و ملاقات شیعیان با امام دشوارتر. البته علت اصلى این سخت گیریها, از ناحیه حكومت, بیم از انقلاب و شورش مردم علیه آنان وجلوگیرى از رسیدن وجوه شرعى و اموال به امام(ع) و مسائلى از این دست بود.
پس از امام هادى(ع) و در زمان امامت امام حسن(ع), این فشارها به اوج رسید و دشمن, با تمام توان و تلاش, در برابر آن حضرت موضع گرفت و ارتباط شیعیان با امام (ع) را به پایین ترین حدّ رساند. آزار و شكنجه و زندانهاى مكرّر آن حضرت, گویاى این حقیقت است, بویژه این كه دشمن احساس كرده بود آنچه را كه از آن نگران است, در شرف تكوین و وقوع قرار گرفته از این روى, مى كوشید تا واقعه را پیش از وقوع آن علاج كند.
تولد مهدى موعود(عج), به عنوان دوازدهمین پیشواى شیعیان, با نشانه هایى چون:
نهمین فرزند امام حسین(ع), چهارمین فرزند امام رضا(ع) و... مشهور شده بود و مسلمانان حتى حاكمان, آن را بارها از زبان راویان و محدثان شنیده بودند و مى دانستند كه تولد این نوزاد با این ویژگیها, از این خانواده, بویژه خانواده امام حسن عسكرى(ع) بیرون نیست و روزى فرزندى از آن خانواده به دنیا خواهد آمد كه حكومت عدل و داد بر پا خواهد كرد و ضمن فرمانروایى بر شرق و غرب, بنیاد ظلم را بر خواهد انداخت.
از این روى بر فشارها و سخت گیرى هاى خود نسبت به امام حسن عسكرى(ع), مى افزودند, مگر بتوانند با نابودى ایشان از تولد مهدى(عج) و تداوم امامت جلو بگیرند(4) اما برخلاف برنامه ریزیها و پیشگیریهاى دقیق و پى در پى آنان, مقدمات ولادت امام زمان(عج) آماده شد و توطئه هاى دشمنان, راه به جایى نبرد.
امام هادى(ع), در زمان حیات خویش مى دانست كه آخرین حجت خدا در زمین از نسل اوست. از این روى در مساله ازدواج فرزند برومند خود, حسن بن على اهتمام تام داشت و براى روییدن و رشد آن شجره طیّبه, به دنبال سرزمینى طیّب و طاهر مى گشت.
داستان ازدواج امام حسن(ع) به دو گونه روایت شده است, لكن آنچه با قرائن و روند طبیعى مساله سازگارتر مى آید آن است كه: خواهر امام هادى(ع), حكیمه خاتون, كنیزان فراوان داشت. امام هادى(ع) یكى از آنان را به نام (نرجس), كه از آغاز زیر نظر وى فرائض و معارف دینى را به درستى فرا گرفته بود, به نامزدى فرزندش در آورد وبا مقدماتى كه در كتابهاى تاریخى آمده است, به عقد ازدواج امام حسن(ع) در آورد.(5) مدتى از این ازدواج مبارك گذشت دوستان و شیعیان در انتظار ولادت آخرین ستاره امامت, روز شمارى مى كردند و نگران آینده بودند.
امام حسن(ع) , گه گاه, نوید مولودش را به یاران مى داد:
(... سیرزقنى الله ولداً بمنّه ولطفه)(6).
------------ --------- --
چشم به راه مهدى
ص 318- 317